نمایشگاه تاریخ و احساس کهن در دومین بنای سنگی ایران
تاریخ انتشار: ۲ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۳۹۹۹۰۴۴۶
خبرگزاری مهر، گروه استانها- آرزو کرمی: کرمانشاه یکی از کهنترین استانهای ایران که در دوران باستان با نامهایی چون الیپی، کامبادن و قرمسین شناخته میشد و بعدها نام کرمانشاهان و کرمانشاه به خود گرفت. کلمه کرمانشاه نخستین بار در حدود سال ۲۷۹ هجری قمری توسط بان فقیه همدانی در کتاب «مختصرالبلدان» به کار رفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
استان کرمانشاه یکی از استانهای غربی کشور با جمعیت قریب به ۲ میلیون نفری است که مرکز آن کلانشهر کرمانشاه نهمین شهر پرجمعیت کشور و مرکزیت غرب کشور را دارد. از نظر وسعت هفدهمین استان کشور به شمار میرود، که از سمت شمال با استان کردستان، از جنوب با استان لرستان و ایلام، از شرق با استان همدان و از غرب با کشور عراق همجوار است و بهدلیل همسایگی با کشور عراق و واقع شدن در مسیر شهرهای زیارتی کربلا و بغداد و داشتن حدود ۳۳۰ کیلومتر مرز مشترک با دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان از اهمیت ویژهای برخوردار است.
این استان با داشتن ۴۲۰۰ اثر تاریخی که نیمی از آنها به ثبت ملی رسیده، سومین استان غنی کشور از نظر تعدد آثار تاریخی است که آن را در صدر پُر جاذبهترین مناطق کشور قرار داده است. تعدد آثار تاریخی، وجود طبیعت بکر و زیبا، سرابها و چشمههای خروشان، خوراکهای رنگارنگ و خوش طعم، صنایع دستی غنی، آداب و رسوم کهن و اصیل، تنوع آب و هوایی و حتی یادمانهای دفاع مقدس تنها بخشی از جاذبههای کرمانشاه برای گردشگران است.
اگر اهل گردش و سفر باشید به هر بهانهای و از هر مسیری که وارد این استان شوید با دیدنیها و جاذبههای کم نظیری از تاریخ و میراث کهن کشورمان رو به رو میشوید که میتواند مقصدی جذاب و خاطره انگیز برای مهمان خود باشد. لذا خبرگزاری مهر قصد دارد طی ایام نوروز ۱۴۰۳ به ارائه گوشهای از جاذبههای گردشگری تاریخی، طبیعی، ملی و… در استان کرمانشاه بپردازد.
ستایشگاه الهه آب دومین بنای سنگی کشور با قدمتی به بلندای تاریخ و تمدن
جاذبههای دیدنی استان کرمانشاه علاوه بر مجموعه بیستون، مجسمههای باستانی، کلیساهای پر رمز و راز، مراکز خرید، مکانهای مذهبی متعدد و شهرهای تاریخی با طبیعت خیره کننده، معابدی را نیز شامل میشود که جزو یکی از مکانهای دیدنی و مدهوشکننده محسوب میشوند که حیف است در سفرهای نوروزی به کرمانشاه تجربه دیدن آنها را از دست بدهید.
یکی از این مقاصد گردشگری که دارای پتانسیل بالایی در جذب گردشگر است و خاطرات بهیاد ماندنی برای مهمان خود ثبت میکند؛ معبد آناهیتا در شهرستان کنگاور از توابع استان کرمانشاه است که علاوه بر جلوهگری گوشهای از تاریخ، طبیعت بِکر و مناظر چشم نوازی را برای مهمان خود به نمایش میگذارد.
معبد آناهیتا بنای تاریخی در مرکز شهر کنگاور در مسیر همدان به کرمانشاه است. این بنا روی تپهای طبیعی ساخته شده و بر سر راه تاریخی هگمتانه تیسفون قرار گرفته است. این بنا دومین بنای سنگی بزرگ کشور پس از تخت جمشید است که قدمت دقیق آن هنوز بهصورت قطعی مشخص نیست.
برخی از محققان، این بنا را کاخی ناتمام برای خسرو پرویز معرفی کردهاند. عدهای نیز زمان ساخت آن را به اواخر سده سوم و آغاز سده دوم قبل از میلاد و عده دیگر آن را به سده اول قبل از میلاد نسبت میدهند. گیرشمن باستانشناس معروف فرانسوی بر این باور بود که این معبد حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شده و در سازه اصلی آن قطعات سنگی همانند تخت جمشید استفاده شده است.
آناهیتا ایزد بانوی آبهای روان، زیبایی، فراوانی و برکت
معبد آناهیتا متعلق به آناهیتا الهه پاکی و محلی برای نیایش آب بوده که یکی از چهار عنصر مقدس و مورد احترام ایرانیان باستان است. آناهیتا ایزد بانوی آبهای روان، زیبایی، فراوانی و برکت در دوران پیش از اسلام بوده است.
کاربری این بنا هنوز به صورت قطعی مشخص نشده است. عدهای معتقدند که این بنا تنها برای شکار و تفریح بوده و تعدادی دیگر آن را «دسکره» مینامند و میگویند پادشاهان معدودی از مهمانان خود را در این مکان میپذیرفتهاند و البته گاهی نیز برای خوشگذرانی و شکار مورد استفاده قرار میگرفته است، برخی نیز این بنا را یک پرستشگاه دانستهاند و گفتهاند که معبدی برای پرستش آناهیتا فرشته و نگهبان آب، فراوانی، زیبایی و باروری بوده که در نزد ایرانیان دارای مقام بلند و ارجمندی بوده است. در این معبد هیچ بت یا مجسمهای وجود نداشته و تنها مظاهر ذهنی از آناهیتا برای آن در نظر گرفته شده است.
این معبد که برای استفاده از آب رودخانه شاپور، در ۶ متری زمین قرار دارد به صورت مکعب است و دیوارهای این معبد از سنگهای بزرگی بنا شده که بین سنگهای حجاری شده هیچ ملاتی وجود ندارد و این سنگها توسط بستهای آهنی به هم متصل شدهاند.
این بنا بر پشته ای صخرهای قرار گرفته که دارای ۲۲۰ طول و ۲۱۰ متر عرض است و ضخامت دیواره آن به ۵.۱۸ متر میرسد. در قسمت جنوبی بنا، پلکان ۲ طرفهای به درازای ۱۵۴ متر وجود دارد. هر ۲ تا پنج پله، در یک بلوک سنگی ایجاد شده است و تعداد سنگ پلهها در پلکان شرقی ۲۶ پله و در پلکان غربی ۲۱ پله است.
شگفتیهای مهندسی در دومین بنای بزرگ سنگی ایران
جویهای سنگی آب رودخانه را میزان کرده و به طرز باشکوهی به آبگیری وسط معبد هدایت میشده است. نوع تقسیم آب و جریان آب درون معبد یکی از شگفتیهای مهندسی در آن دوران میباشد تا این عنصر مقدس را به زیباترین شکل ممکن به نمایش بگذارند.
در چهار طرف معبد دالانهایی تعبیه شده که در کف این جویهای آب به صورت رفت و برگشت آب را به وسط معبد هدایت میکرده است. در وسط معبد فضایی وجود دارد که آب از این جویها در آن جمع شده و استخر کوچکی حدوداً در ابعاد ۱۰ در ۱۰ و عمق ۲۰ سانتی متر را پر آب میکرده است.
در ۲ طرف بالای معبد آناهیتا سر چهار گاو در هر طرف به صورت رو به روی یکدیگر قرار دارد که در زمان آبگیری این معبد عکس سر گاوها روی آب نقش میبسته است.
گورهای پارتی معبد آناهیتا؛ نشانهای از پیوستن اموات به مهر
کاوشگران در دیواره شرقی محوطه معبد آناهیتا، گورهای باستانی متعلق به دوره پارتها را کشف کردند که در این گورها، تابوتهایی بهشکل قایق قرار دارد که به احتمال زیاد نمادی از سفر به دنیای مردگان به شمار میرفتند. مردگان به حالت طاقباز با دستانی به موازات بدن و صورتی رو به پرستشگاه پیدا شدهاند. این مردهها در تابوت، پیهسوزی بههمراه داشتند که ظاهراً چراغ راهشان در سفر به دنیای مردگان بوده است. همچنین در این تابوتها سکهای زیر سر مردگان وجود داشت که احتمالاً دستمزد موکل سفر به سرزمین مردهها محسوب میشد.
علت قرارگیری گورها در دیواره بخش شرقی معبد شاید بهواسطه درخواست مردم برای دفن در نزدیکی این پرستشگاه بوده است تا در سایه این مکان مقدس به آرامش برسند. نکته جالب دیگر در مورد این گورها، سنت دفن اموات رو به مشرق و محل طلوع آفتاب است؛ اعتقادی که ریشه در دین اولیه آریاییها داشت و شامل پرستش خورشید، ماه، زمین و آسمان میشد. این شکل تدفین نشانهای از پیوستن اموات به مهر (خورشید) بود.
معبد آناهیتا نمایشی از شکوه تاریخ و تمدن غنی ایران
یکی از بازدیدکنندگان معبد آناهیتا در گفتوگو با خبرنگار مهر با اشاره به شکوه و جلال این اثر تاریخی، اظهار کرد: طبق تحقیقاتی که راجع به مناطق تاریخی و در عین حال دیدنی انجام دادم، خاصترین مکان تاریخی به همه لحاظ از جمله افسانه آن، آثار به جا مانده و قدمت تاریخی، معبد آناهیتا بود.
فاطمه خرقه پوش ادامه داد: طبق شنیدههایم این معبد بهعنوان آتشکدهای برای احترام مقام الهه آب، آناهیتا استفاده میشده است.
وی گفت: بعد از رسیدن به ورودی این معبد، حدوداً ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پیاده روی برای رسیدن به ستونهای باقی مانده از معبد نیاز بود و نگهبان ورودی کاتالوگی جهت معرفی این بنا به ما داد که قدمت و آشنایی با این معبد را توضیح میداد. در خیابان منتهی به ورودی معبد، پارکینگ و جای مناسب برای پارک خودرو موجود است و یک پارک برای استراحت، صرف غذا و… در نزدیکی درب ورودی معبد وجود دارد.
وی با تاکید بر اینکه دیدن این بنای تاریخی را به کسانی که به تاریخ شناسی علاقمند هستند پیشنهاد میکنم، بیان کرد: تنها معبد باقی مانده دوریک در ایران معبد آناهیتا در شهرستان کنگاور است که متأسفانه با وجود سهل انگاریهای مسئولان میراث فرهنگی و آسیب دیدگی جبران ناپذیر این اثر تاریخی، اینجا بوی تاریخ به مشام شما میرسد و احساس کهن پارسی احاطهتان میکند.
گفتنی است، این اثر در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ بهعنوان یکی از نخستین آثار ملی ایران و در سال ۱۳۸۵ نیز در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
کد خبر 6059706منبع: مهر
کلیدواژه: کرمانشاه کنگاور جاذبه گردشگری آثار تاریخی بناهای تاریخی خانه تاریخی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه بوشهر نوروز ماه مبارك رمضان مسافران نوروزی ایلام زندگی با آیه ها بارش باران کرمانشاه عید نوروز تبریز مشهد عکس استانها استان کردستان گردشگری استان کرمانشاه معبد آناهیتا دومین بنای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۹۰۴۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کتاب «چالشهای تاریخی» اثر سلیمی نمین رونمایی شد
سلمی نمین در مراسم رونمایی گفت: بدون آزادسازی اسناد انتظاری از پژوهشگر نمیرود تا کار دقیق انجام دهد. مراکز اسناد ثروت ملت است، اما عدهای به دلیل بخلورزی آن را ثروت خودشان میپندارند.
به گزارش مشرق، مراسم رونمایی از کتاب «چالشهای تاریخی» تألیف سلیمی نمین با حضور حجت الاسلام مرتضی اشراقی از نوادگان امام راحل، حسین صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، موسی حقانی رئیس مؤسسه تاریخ معاصر ایران و رضاپور حسین رئیس دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.
سلیمی نمین در این نشست گفت: قدرتهای زیادهخواه و سلطهطلب در صدد مخدوش کردن تاریخ ملتها و خدشه وارد کردن بر شخصیتهای تاریخ از ملتها می پردازند. دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران مفتخر است کارش را در سال ۱۳۸۰ با دفاع از شخصیت تاریخ ساز معاصر ایران یعنی امام خمینی (ره) آغاز کرد. در آن دوران کتاب «پاسداشت حقیقت» به نگارش در آمد که پاسخی در برابر هجمههای سازمان یافته علیه امام بود که در قالب خاطرات آیت الله منتظری منتشر یافت. پس از نگارش این کتاب، نتوانستیم از سد صدور مجوز وزارت ارشاد عبور کنیم و نا گزیر بودیم نُسخی را تکثیر کنیم و عرضه کنیم تا کمکی برای حل مشکل باشد. خیلی از بزرگان این اثر را ستودند.
بیت امام در ارائه اسناد تاریخی کمکاری جدی دارد
وی افزود: بدون پایبندی مراکز تولیدکنندهی تاریخ و اسناد تاریخی، پرداختن به تاریخ سخت است. گلایهای حتی از بیت امام دارم. بسیاری از اسنادی که بیت میتواند در مسیر تبیین درست تاریخ کمککار پژوهشگر باشد، کمکاری جدی دارد. برای پاسخگو به آقای کدیور که درباره آقای شریعتمداری نوشته شده بود، در مرکز اسناد جماران رفتم. امام نگاه برجستهای نسبت به آقای شریعتمداری داشتند. بدون آزادسازی اسناد انتظاری از پژوهشگر نمیرود تا کار دقیق انجام دهد. مراکز اسناد ثروت ملت است، اما عدهای به دلیل بخلورزی آن را ثروت خودشان میپندارند. در چنین فضایی کار پژوهش سخت شده است. شخصیتهای اثرگذار به ویژه در مراکز فرهنگی کتاب مطالعه نمیکنند، و چون مطالعه نمی کنند، نمی توانند در مقام دفاع از محققان بر بیایند.
سلیمی نمین گفت: یکی از فصلهای کتاب اختصاص به مناظره با آقای مرتضی الویری دارد. ایشان در جایی امام را شخصیتی مذبذب نشان می دهند. به این صورت که آقای موسوی خویینیها در وقت ظهر یک مطلبی از لانه به امام گزارش میدهند و پاسخ دریافت می کنند، اما بعد از ظهر ابراهیم یزدی همان مطلب را از امام میپرسد و امام درست نکته مقابل قبلی را پاسخ دادند.
وی ادامه داد: حسن آقای خمینی دغدغۀ من را قبول کردند و بنا شد در همان محل حسینیۀ جماران مناظرهای با آقای الویری داشته باشیم. یکی از چالشهای ما این است که بسیاری از سیاستمداران امروز ما در انتخاب منابع خودشان، دقت لازم را ندارند. در آن مناظره وقتی از ایشان سؤال شد آنچه به امام نسبت دادی، از کجا آوردی، گفت آقای ابراهیم یزدی این حرفها را به ما گفت. آقای الویری گفت جناب ابراهیم یزدی در اواخر عمرشان جلساتی را در منزل عبدالله نوری برگزار می کردند و ایشان چند مرتبه این مطلب را بیان کردند که ما ۱۳ آبان ۵۸ در قم خدمت امام رسیدیم و گفتیم قضیۀ نگه داشتن گروگانها به منافع ملی لطمه میزند. امام فرمود آنها را بیرون بریزید. من گفتم آقای یزدی نمی تواند این روایت را صحیح گفته باشد؛ موضع ایشان در سال ۵۹ را برای شما خواندم؛ سال ۵۹ و ۱۰ ماه پس از حرکت دانشجویان به سمت تسخیر سفارت، همچنان تأکید دارد نباید گروگان ها را آزاد کنیم؛ یعنی آقای یزدی از جمله کسانی است که موافق ادامه قضیه است. باید گروگانها نگه داشته شوند، تا محاکمۀ آمریکا صورت بگیرد. ما اسناد را ارائه دادیم و آقای الویری پذیرفتند تا گفتۀ خود را اصلاح کنند.
سلیمی نمین افزود: در هر صورت از ایشان به پاس این اصلاح شجاعانه ای که داشتند، دعوت کردیم تا در جلسه امروز حضور داشته باشد، اما در جلسه نیامدند. بعد به بنده دقایقی قبل پیام دادند که «یافتههای من با آنچه شما عنوان کردهاید، اختلاف فاحش دارد. شاید در مواردی حق با شما باشد، اما من نمیتوانم در این فرصت کم، به قضاوت اطمینانبخشی برسم و مجال تبیین این مسائل در این نشست نیست، لذا تصمیم گرفتم در رونمایی کتاب شرکت نکنم. البته پس از مطالعۀ کتاب، مواردی از یافتههای خود را خطا بیابم، در بیان و اعلام آن تردید نخواهم کرد.»
صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه این نشست گفت: نکتهای را از زبان عناصر ضد انقلاب در اوایل دهه هفتاد خواندم که گفته بود «نیاز نیست کار سیاسی کنیم و لازم نیست مبارزۀ سیاسی را دنبال کنیم بلکه کافی است با نسلی که از دوره انقلاب فاصله دارد، به گفت و گو بنشینیم. از این جهت باید اطلاعات آنان از تاریخ و فرهنگ منطبق با خودمان تنظیم کنیم. اگر اینگونه که ما بخواهیم، اطلاعات را دریافت کنند، عمل سیاسی را خود آنان انجام می دهند.» از این جهت باید هوشمندی دشمن را تحسین کنیم. در آن زمان موجی از کتابهایی که روایتهای تاریخی را تحریف میکرد، وارد بازار شد. عزیزانی هم برای دفاع و هجمه به آنان وارد عرصه شدند که آقای سلیمی نمین از جمله آنان بود. غیرت و حساسیتی که اقای سیلمی نمین برای ارائه تصویر روشن و درست از حضرت امام یافتم، این روحیه را ستایش میکنم. حساسیتهای ایشان در نقاط درستی بود.
وی ادامه داد: تا فرصت است، باید از نسلی که خالق بسیاری از واقعیتهای تاریخی هستند، کلامی دریافت شود. قبول می کنیم وقتی انسان پا به سن میگذارد، ممکن است حافظهاش او را یاری نکند. برخی از ادعاهای تاریخی که شخصیتهای سیاسی داشتند و آقای سلیمی در کتابشان به آنها اشاره داشتند، لزوماً نمیگویم اینها قصد و غرضی برای تحریف تاریخ داشتند بلکه ممکن است مقداری از آنها به خاطر از دست رفتن حافظۀ فرد است.
وی گفت: باید راه دعوت به کتاب را پیدا کنیم. عنوان کتاب «چالش های تاریخی» است. شاید اگر مشورت میشد، میتوانستیم عنوانی پیدا کنیم که ضربهاش کاریتر باشد.
وی افزود: برای برخی این قداستی که برای امام قائل بودیم، اهمیت ندارد. نسل ما انقلاب را از معبری در یافتند که در پیشانی آن، امام بود. خدشۀ به امام، کل آن معبر را نابود میکند. آنان که زدن امام را انتخاب کردند، درست فهمیدند که کجا را باید واژگون کنند. باید برای حفظ این هاله قدسی که دور شخصیت امام است، تلاش کنیم. برخی با افتخار میگویند از اصول خودشان بازگشتند، اما امام اصولش از اول همانی بود که مطرح کرد و تا آخر پای آن اصول ایستاد.
صفار هرندی ادامه داد: باید در هر نقطهای که انحراف از حقیقت اتفاق میافتد، این حساسیت امثال آقای سلیمی نمین را نشان داد. یک روزی رادیوی اسرائیل محلی برای انعکاس منویات یک شخصیت برجستهای که از شاگردان امام بوده و به قدری برجستگی داشته که بزرگان قم تصور میکنند او باید جانشین امام باشد و کسی است که حرارت ضد اسرائیلی او از امام کمتر نبود. اما روزی چشم باز میکنیم و میبینیم منویات و استفتائات ایشان از طریق رادیو اسرائیل پخش میشود. آنجا انسان میفهمد که آثار تحریف تاریخی چقدر خطرناک است.
در انتهای این برنامه از کتاب «چالشهای تاریخی» رونمایی شد.
بر پایه این گزارش، کتاب «چالشهای تاریخی» با عنوان فرعی چرخش قلم و سخن در سیر تاریخ تالیف عباس سلیمی نمین از سوی دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به بازار چاپ و نشر کتاب آمد. این کتاب در هشت فصل اصلی و تعدادی زیربخش در هر فصل به بررسی موضوعاتی همچون باستان با عظمت، مشروطه به غارت رفته، سیر تاریخی کودتای ۱۲۹۹، نهضت ملی و مشت آهنین، دردی جانکاه، خیزش سراسری یک ملت از دریچه مستند «انقلاب ۵۷»، فرجام تمسک به منابع نامعتبر، منشا تقابل آقای منتظری با امام پرداخته است.
به طور کلی هشت چالش تاریخی در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است که این هشت چالش عبارتند از: نسبت ۷ آبان با ایرانیان (مناظره شروین وکیلی، پرویز رجبی، عبدالمجید ارفعی، بهرام روشنضمیر و عباس سلیمی نمین)، مشروطه به غارت رفته (مناظره قلمی در روزنامه شرق)، سیر تاریخی کودتای ۱۲۹۹ (مناظره صادق زیباکلام و عباس سلیمی نمین در کانون اندیشه جوان)، نهضت ملی و مشت آهنین (مناظره قلمی ابراهیم یزدی و عباس سلیمی نمین)، رکس؛ آتشی که به جان آتشافروزان افتاد (مناظره قلمی در روزنامه کارگزاران)، خیزش سراسری یک ملت از دریچه مستند «انقلاب ۵۷»( محاجهای قلمی با شبکه من و تو)، خرد جمعی و نظام تصمیمساز در دفاع مقدس و… (مناظره مرتضی الویری و عباس سلیمی نمین در جماران)، منشا تقابل آقای منتظری با امام (مناظره اعضای بیت آیتالله منتظری و عباس سلیمی نمین به دعوت انجمن اندیشه و قلم).
منبع: تسنیم